Bệnh Alzheimer : Xét nghiệm máu có thể chẩn đoán bệnh sớm
Bệnh Alzheimer : Xét nghiệm máu có thể chẩn đoán bệnh sớm.
Chẩn đoán bệnh Alzheimer có thể dựa trên xét nghiệm máu đơn giản để xác định sự hiện diện của một loại protein thần kinh.
Như chúng ta biết rằng hiện nay bệnh Alzheimer vẫn là một thử thách rất lớn đối với Y học vì vẫn chưa có được một phương pháp điều trị thực sự hiệu quả. Theo ý kiến của nhiều nhà khoa học thì một trong những nguyên nhân gây ra sự khó khăn đó chính là do người bệnh thường chỉ biểu hiện rõ các triệu chứng để nhận biết và được cho đi chữa trị khi bệnh đã phát triển đến giai đoạn muộn rồi. Thực vậy, các nghiên cứu đã cho thấy rằng, cái chết của các tế bào thần kinh trong cơ thể người xảy ra khoảng 15 năm trước khi bắt đầu suy giảm nhận thức (biểu hiện bệnh).
Do vậy, muốn việc điều trị bệnh Alzheimer có hiệu quả, thì việc phát hiện ra bệnh kịp thời đóng vai trò vô cùng quan trọng và càng sớm càng tốt.
Rất đáng vui mừng là, nghiên cứu của một ê-kíp các nhà khoa học đứng đầu bởi Mathis Jucker (tại Trung tâm điều trị bệnh thần kinh Đức (German Center for Neurodegenerative Diseases DZNE) và hợp tác với một số trường Đại học tại Mỹ, Thụy Sĩ, Úc và Anh (Washington University School of Medicine, USA; University of Basel, Switzerland; Edith Cowan University, Australia; University College London, UK…) đã cho kết quả mới được công bố ngày 21 tháng giêng năm 2019 trên tạp chí Y học tự nhiên (Nature Medicine). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30664784
Các tác giả đã đề xuất một phương pháp mới để chẩn đoán bệnh Alzheimer một số năm trước khi xuất hiện các triệu chứng đầu tiên của bệnh, bằng một phương pháp xét nghiệm máu khá đơn giản.
Theo đó, bệnh Alzheimer – một bệnh thoái hóa thần kinh, được đặc trưng bởi cái chết của tế bào thần kinh. Các phần xác tế bào thần kinh chết đi vào máu và đa số bị phân hủy nhanh chóng, nhưng trong số đó có một loại chất rất bền và tồn tại trong máu trong một thời gian rất dài mà không bị phá hủy, đó chính là loại protein có tên là neurofilament. Như vậy, công việc của các nhà khoa học là tìm kiếm sự hiện diện của loại protein này trong máu của người khi còn chưa có biểu hiện bệnh và định lượng chúng để xác định tình trạng bệnh Alzheimer cho người bệnh. Nhờ đó, một xét nghiệm để phát hiện sự hiện diện của protein neurofilament trong máu như vậy có thể trở thành một phần sàng lọc trong phòng khám thần kinh. Có thêm một điều rất thuận lợi là, bộ công cụ để phát hiện sự hiện diện của neurofilament trong máu đã có sẵn và chỉ cần chờ sự phê duyệt của FDA (Food and Drug Administration).
Tuy nhiên, một câu hỏi được đặt ra là, chắc chắn rằng trong mỗi con người bình thường đều có các tế bào thần kinh lần lượt chết và người càng cao tuổi càng có nhiều tế bào thần kinh chết, nhưng không phải ai cũng bị bệnh Alzheimer. Vậy thì với một lượng bao nhiêu neurofilament được xác định trong máu thì là dấu hiệu của bệnh ? Câu hỏi này còn cần có những nghiên cứu bổ sung tiếp theo.
10 dấu hiệu cảnh báo bệnh Alzheimer :
1- Mất trí nhớ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày : Thường quên đi các sự kiện hoặc gặp khó khăn trong việc lưu trữ thông tin mới.
2- Khó thực hiện ngay cả những việc thường nhật : Không còn biết làm thế nào ngay cả những việc trước kia đã từng làm thường xuyên, thậm chí quên cả cách mặc quần áo.
3- Có vấn đề về ngôn ngữ : Quên từ hoặc dùng từ không còn chính xác.
4- Mất phương hướng về không gian và thời gian : Không còn biết ngày nào trong tuần, quên lối về nhà dù gần nhà.
5- Khả năng phán quyết giảm sút : Không nhận ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí trong giá rét vẫn quyết định mặc đồ nhẹ.
6- Khó khăn với các khái niệm trừu tượng : Không còn hiểu được ý nghĩa của các con số trên máy tính cũng như cách sử dụng chúng.
7- Bảo quản đồ vật không đúng cách : Đặt đồ vật sai vị trí cần thiết, thậm chí nguy hiểm.
8- Thay đổi tâm trạng và hành vi : Tâm trạng thay đổi bất thường, khó đoán, không logic, không có lý do rõ ràng.
9- Thay đổi tính cách : Tính cách trở nên khác thường, hoang tưởng, bất an, sợ hãi …
10- Mất chủ động và sáng tạo : Tự cô lập bản thân với người thân và gia đình, mất hứng thú với các hoạt động vốn rất yêu thích…
Nếu người thân yêu của gia đình bạn có bất kỳ cảnh báo nào tương tự như trên, nhất là đối với người cao tuổi, bạn nên sớm tham khảo ý kiến bác sĩ.
vikudo.com