0
0
UNG THƯ VÚ – U LÀNH HAY U ÁC ?
Ung thư vú là bệnh ung thư được chẩn đoán nhiều nhất ở phụ nữ trên toàn thế giới và nó thường xuất hiện sau tuổi mãn kinh. Trên thực tế có tới khoảng 10% phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư vú trong đời.
Đàn ông cũng có thể bị ung thư vú nhưng hiếm gặp với tỷ lệ chưa tới 1% các trường hợp ung thư vú nói chung.
Theo các số liệu thống kê thì trong suốt 3 thập kỷ qua số người bị ung thư vú không ngừng tăng. Điều này có thể được lý giải bằng nhiều cách, trong đó có liên quan đến các vấn đề về lối sống không lành mạnh, thực phẩm không an toàn gây nên và có lẽ cũng có liên quan đến những tiến bộ trong việc sàng lọc, chẩn đoán và điều trị mà các ca bị mắc được phát hiện nhiều hơn so với trước kia. Ngược lại, cũng nhờ có những tiến bộ trong sàng lọc, chẩn đoán và điều trị cùng với những tiến bộ khoa học trong y tế mà tỷ lệ tử vong cũng liên tục giảm, tỷ lệ sống sót và kéo dài thời gian sống sót sau điều trị cũng không ngừng tăng cao.
Table of Contents
CẤU TẠO CỦA MỘT BẦU VÚ ĐIỂN HÌNH
Muốn hiểu tốt hơn về ung thư vú, trước hết xin mời bạn hình dung sơ lược về cấu tạo của một bầu vú điển hình của người phụ nữ.
Vú được tạo thành từ nhiều thành phần như : Chất béo, các tuyến và ống dẫn.
Trong đó, các tuyến được sắp xếp trong các tiểu thùy. Các tuyến có chức năng tạo ra sữa đổ vào các ống dẫn sữa rồi đi đến núm vú.
Các mô vú ở đây luôn luôn bị tác động bởi các hormone đặc trưng của phụ nữ là estrogen và progesterone. Các hormone này có thể biến động, tăng giảm tùy thuộc vào từng thời kỳ trong cuộc đời của người phụ nữ như dậy thì, mang thai, cho con bú, tuổi mãn kinh v.v…
TẾ BÀO UNG THƯ VÚ
Bị ung thư có nghĩa là có sự hiện diện của các tế bào bất thường. Những tế bào gọi là bất thường có nghĩa là chúng phát triển và phát tán ngoài tầm kiểm soát của cơ thể.
Các tế bào ung thư có thể khu trú ngay trong vú hoặc cũng có thể lây lan sang các cơ quan khác nếu chúng đã di căn thông qua các mạch máu và bạch huyết.
Trên thực tế, quá trình tiến triển của ung thư vú thường kéo dài vài tháng, thậm chí vài năm.
DẤU HIỆU, TRIỆU CHỨNG UNG THƯ VÚ
Nếu bị ung thư vú, người bệnh thường có thể nhận thấy một số dấu hiệu, triệu chứng bất thường như sau :
- Có một khối u ở vú có thể sờ thấy. Khối u này có thể cứng nhắc cố định hoặc lỏng lẻo di động. Đây là triệu chứng phổ biến nhất đối với cả nam và nữ nếu mắc ung thư vú.
Tuy nhiên tôi cũng xin nói rõ là, không phải cứ có khối u ở vú thì có nghĩa là ung thư vú. Trên thực tế may mắn là hầu hết các khối u vú được phát hiện không phải là ung thư. - Có dịch lỏng chảy ra từ núm vú. Dịch lỏng này tương đối đa dạng về kết cấu cũng như màu sắc. Dịch được tiết ra một cách tự phát và cũng dễ được phát hiện.
- Tụt núm vú, có nghĩa là đầu vú bị thụt sâu vào bên trong.
- Da trên vú bị thay đổi từ màu sắc đến kết cấu. Một vùng da có thể bị dày lên hoặc cứng lại, bong tróc và có thể nóng đỏ một cách bất thường.
- Bầu vú cũng có thể bị biến dạng, mất đi hình dạng tự nhiên, bề mặt bầu vú có thể bị lồi lõm, sần sùi.
Xin lưu ý là cũng có một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến mô vú và làm thay đổi hình dạng của vú như: mang thai, chu kỳ kinh nguyệt, u nang vú, nhiễm trùng, v.v. mà không nhất thiết là ung thư vú.
CÁC LOẠI UNG THƯ VÚ
Vậy, có những loại ung thư vú nào?
Có nhiều dạng ung thư vú khác nhau và mỗi dạng có cách điều trị riêng. Tuy nhiên trên thực tế người ta thường chia ung thư vú thành hai dạng chính là :
- Ung thư không xâm lấn hoặc tại chỗ, chỉ ảnh hưởng đến các ống dẫn sữa.
- Ung thư xâm lấn, lan rộng ra xung quanh.
Chú ý là trên thực tế ung thư xâm lấn chưa hẳn đã hình thành di căn, mà có thể nó mới chỉ xâm lấn các mô ở xung quanh. Còn tất nhiên khi các tế bào ung thư đã xâm nhập vào các mạch máu và bạch huyết và khu trú ở các cơ quan khác thì đó là ung thư di căn.
Ung thư không xâm lấn :
Trường hợp này được gọi là ung thư biểu mô tại chỗ hay ung thư biểu mô ống tại chỗ (DCIS). Đây là loại ung thư vú không xâm lấn phổ biến nhất ở phụ nữ.
Ung thư biểu mô tại chỗ là một dạng ung thư chỉ bắt đầu hình thành. Đúng như tên gọi, nó hình thành bên trong ống dẫn sữa của vú và nó không lây lan.
Loại ung thư này được chẩn đoán thường xuyên hơn kể từ khi sử dụng rộng rãi hơn các kỹ thuật chụp nhũ ảnh.
May mắn là nếu người bệnh được phát hiện kịp thời ung thư vú ở giai đoạn này thì việc điều trị nó dẫn đến chữa khỏi trong hầu hết các trường hợp.
Nếu không được điều trị, ung thư biểu mô tại chỗ đó sẽ có thể không yên vị mà sẽ tiếp tục phát triển và sau đó có thể trở thành dạng ung thư xâm lấn và phát triển lan ra bên ngoài ống dẫn sữa.
Ung thư xâm lấn :
Trong dạng ung thư xâm lấn, người ta cũng phân biệt một số loại cụ thể khác nhau về điểm khởi phát như sau :
Ung thư biểu mô.
Đây là loại ung thư mà các tế bào ung thư được hình thành trong các ống dẫn sữa. Sau đó, các tế bào ung thư này phát triển đến một giai đoạn mất kiểm soát, chúng vượt qua thành của ống dẫn sữa và xâm nhập vào các mô xung quanh hoặc vào các mạch máu và bạch huyết di căn đi khắp nơi.
Ung thư biểu mô tiểu thùy.
Trong trường hợp này, các tế bào ung thư xuất hiện trong các tiểu thùy, sau đó vượt qua thành tiểu thùy và xâm lấn vào các mô xung quanh.
Ung thư biểu mô viêm.
Đây là một loại ung thư hiếm gặp có đặc điểm chủ yếu là vú có thể trở nên đỏ, sưng và nóng. Da ngực cũng có thể xuất hiện tình trạng da sần vỏ cam. Loại ung thư này tiến triển nhanh hơn và khó điều trị hơn.
Một số loại ung thư vú khác.
Ngoài ra cũng có thể có một số loại ung thư biểu mô khác hiếm gặp hơn như thể ống nhỏ, thể tủy, thể nhú, thể nhầy v.v… với sự khác biệt chủ yếu dựa vào loại tế bào bị ảnh hưởng.
MỘT SỐ TÌNH TRẠNG GIỐNG UNG THƯ VÚ
Xin chú đến một số trường hợp dễ nhầm lẫn với ung thư vú :
- Trường hợp ung thư biểu mô tiểu thùy tại chỗ (hoặc tân sinh tiểu thùy _ Lobular Carcinoma In Situ – LCIS) : Đây mới chỉ là tình trạng các tế bào bên trong một số tiểu thùy hoặc tuyến sữa của vú phát triển bất thường mà chưa trở thành ung thư.
Tuy nhiên, đây cũng là một yếu tố nguy cơ quan trọng đối với bệnh ung thư vú cần được theo dõi chặt chẽ. - Trường hợp bệnh Paget núm vú : Đây là một bệnh ung thư hiếm gặp, xuất hiện dưới dạng mảng đỏ giống vảy nến hoặc chàm ở núm vú và quầng vú thậm chí gây nên một vết loét nhỏ trên núm vú không lành.
Như vậy, hy vọng rằng qua đây với một số thông tin ít ỏi và hết sức sơ lược, bạn cũng có thể hiểu thêm một chút về ung thư vú và cũng có thể giúp bạn hình dung được phần nào về một vấn đề y học rất lớn và đầy thử thách. Qua đó bạn cũng sẽ có thể có thêm cho mình một ý thức tự theo dõi và chăm sóc bản thân, nhất là khi bạn đã lớn tuổi và đặc biệt là nếu bạn là một phụ nữ sắp hoặc đã bước vào tuổi mãn kinh.
Xin nhớ rằng, tất cả những điều được nói ra trên đây chỉ mang tính gợi ý, giúp bạn tăng ý thức chăm sóc bản thân và có thể sớm phát hiện được những dấu hiệu bất thường cảnh báo bệnh tật.
Mọi sự thăm khám, chẩn đoán và kết luận bệnh tật, dù là u lành hay u ác và điều trị như thế nào đều phải được tiến hành ở các cơ sở y tế đủ tiêu chuẩn.
Mời bạn xem video trên kênh Youtube Life V):
Life V20 | Ung thư vú | U lành hay u ác ? | Ăn uống lành mạnh | Bệnh tật | Life V
VIKUDO
